Kaynaştırma Eğitimi

 

 KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ

1. Kaynaştırma  Eğitiminin Tanımı ve Amaçları:

Özel eğitim gerektiren bireylerin, yetersizliği olmayan akranları ile birlikte eğitim öğretimlerini, resmi ve okul öncesi, İlköğretim, ortaöğretim ve yaygın eğitim kurumlarında sürdürmeleri esasına dayanan, destek eğitim hizmetlerinin sağlandığı özel eğitim uygulamalarıdır. Kaynaştırma eğitimi, bireyselleştirilmiş eğitim programlarıyla  engelli ve normal çocukların eğitsel ve sosyal yönden bütünleşmelerini sağlama işlemidir.

Kaynaştırma eğitimi ile,

Normal eğitimden yararlanamayan özür ve özelliklerine uygun bir okula ya da sınıfa  yerleştirilmemiş özel eğitime muhtaç çocukların eğitim imkanına kavuşturularak topluma kazandırılmaları,

Özel eğitime muhtaç çocukların, normal çocuklarla sosyal bütünleşmelerinin sağlanması,

Engelli çocukların kendilerini kabul etmeleri ve çevrelerinden de kabul görmelerinin sağlanması amaçlanmaktadır.

2. Kaynaştırma Eğitimine Alınacak Öğrenciler :

 a)      Zihinsel öğrenme yetersizliği olanlar : Gecikmeli konuşma ve dil gelişimi, sosyal,duygusal ve davranış problemleri ile okuma – yazma ve becerilerin kazanılmasında gecikme bulunanlar.

b)     İşitme yetersizliği olanlar : Az işiten ya da işitme gücünü tamamen yitirmiş olan ve dili kullanmada ve iletişimde yetersizliği bulunanlar.

c)      Ortopedik yetersizliği olanlar : Bir organını ya da fonksiyonunu kaybetmiş; iskelet,eklem, sinir sistemi ve kaslarında bir engel bulunan ancak, sınıfta başkasına bağımlı olmadan kalabilen çocuklardır.

d)     Görme yetersizliği olanlar : Az gören ya da görme gücünü tümüyle yitirmiş bulunanlar

e)  Dil ve konuşma güçlüğü olanlar: Sözel iletişiminde farklı düzey ve biçimlerde ortaya çıkan aksaklıklar nedeniyle dili kullanma, konuşmayı öğrenme ve iletişiminde güçlükler bulunanlar.

İlimizde Kaynaştırma Eğitimine alınan öğrencilerin büyük bir çoğunluğu “Orta Düzeyde Zihinsel Öğrenme Yetersizliği” ve  “Hafif Düzeyde Zihinsel Öğrenme Yetersizliği” olan öğrencilerdir. Diğer yetersizliği olan öğrencilerin zihinsel aktivitelerinde herhangi bir yetersizlik söz konusu değildir. Fiziksel yetersizliklerinden dolayı,  kaynaştırma eğitimine dahil edilirler.

Kaynaştırma, özel eğitim gerektiren bireylerin yetersizliği olmayan akranlarıyla birlikte eğitim öğretimlerini sürdürme esaslarına dayanan, destek eğitim hizmetlerinin sağlandığı özel eğitim uygulamalarıdır.Kaynaştırma uygulamalarında öğretim programları, programın

amaçları bireye uyarlanarak uygulanır, Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı ile desteklenir.

       3. Kaynaştırma Eğitimine Alınacak  Hafif ve Orta Düzeyde Zihinsel Öğrenme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Özellikleri:

¬Beden gelişimi daha ağır bir gelişim takip eder. Akranlarından daha zayıf ve kuvvetsizdirler.

¬ Görme ve işitme gibi ek bedeni özürlere daha sık rastlanır.

¬ Öğrenme yetersizliği olan çocuklar Psiko-devinimsel alanlarda belirli derecede gerilik gösterirler. Büyük ve küçük kaslarını kullanmada beceriksizlik gösterirler. El- göz koordinasyonunu geç ve güç sağlarlar. Ritimlere uymada güçlük yaşarlar.

¬ Akademik kavramları geç ve güç öğrenirler.

¬ Dikkat süreleri, ilgileri  kısa ve dağınıktır.

¬ Soyut terim,tanım ve kavramları çok geç ve güç anlar ve kavrarlar.

¬ Konuşmaya geç başlarlar. Konuşma gelişimleri zeka gerilik dereceleri ile oranlı olarak yavaş gelişir.

¬ Genelleme yapamazlar. Bu çocuklar kazandıkları bilgileri ilişkilerine göre gruplama ve genelleme yapmada belirli şekilde gerilik gösterirler.

¬ Kazandıkları bilgileri transfer etmekte çok güçlük çekerler.

¬ Gördüklerini ve duyduklarını çabuk unuturlar. Bellekleri zayıftır.

¬ Algıları, kavramları ve tepkileri basittir.

¬ Duygu ve düşüncelerini açık ve bağımsız olarak ifade edemezler.

¬ Yakın çevresindekilerle kolay iletişim kuramazlar.

¬ Sosyal ilişkilerinde grupta daima başkalarına bağlı olmak eğilimindedirler.

¬ Oyun ve toplum kurallarına uymakta zorluk çekerler. Kuralları güç olan oyunlara ve sosyal faaliyetlere katılamazlar.

¬ Sosyal bakımda birçok uyumsuz halleri vardır.

¬ Sosyal ilişkilerinde kendilerini grupta kabul ettirecek becerileri azdır.

¬ Kendilerine güvenemezler, başkalarına dayanmayı tercih ederler,sabırsızdırlar ve kolay cesaretleri kırılır.

¬ Kendi kendilerine bir işe başlama arzusu gösteremezler. Belirli bir amaca yönelmeleri çok nadir görülür.

¬ Duygu ve düşüncelerini ifade etmede birçok duygusal bozukluk gösterirler. Bazen kızıp kırmak, dökmek, bazen de tam bir duyarsızlık şeklinde davranışlar gösterirler.

       4. Kaynaştırma eğitimine alınan zihinsel öğrenme yetersizliği olan öğrencilerin değerlendirilmesi:

Özel Eğitim Yönetmeliğinin 73. Maddesine göre, kaynaştırma uygulamalarında eğitimlerini sürdüren öğrenciler devam ettikleri okulun sınıf geçme ve sınıf yönetmeliğine göre değerlendirilir. Ancak bireysel ve gelişim özellikleri dikkate alınarak, sınavlarda gerekli önlemler alınır ve düzenlemeler yapılır. Değerlendirme de, öncelikle bireyselleştirilmiş eğitim programlarında hedeflerin gerçekleştirilmesi esas alınır.

Zihinsel öğrenme yetersizliği olan öğrencilere, ilköğretimde sınıf tekrarı yaptırılmaz. Ancak, yaşı ve fiziksel gelişimi uygun  öğrenciler, sınıf  öğretmeninin önerisi ve ailelerinin onayı ile birinci sınıfı iki yıl tekrar edebilirler.

İlköğretim programını başarı ile tamamlayanlara diploma, alınan her türlü özel eğitim önlemlerine rağmen, ilköğretim programı, uyarlanmış ilköğretim programının amaçlarını gerçekleştiremeyen öğrencilere öğrenim belgesi verilir.

İlköğretim programı dahilinde, öğrencinin okuma – yazma ve dört işlem becerilerini kazanmış olması esas alınır. Bu becerileri kazanmış ve sosyal yönden gelişmiş olan öğrencilerin değerlendirilmesi okul idaresi, ders öğretmenleri ve rehber öğretmenin görüşü alınarak yapılabilir. Mevcut durum dahilinde kazanılmış becerisi olan öğrencilere diploma, alınan her türlü eğitim önlemine rağmen bu becerileri kazanamayan öğrencilere de öğrenim belgesi verilir.

4. Kaynaştırma Eğitimine Alınmış Öğrencilerin Eğitiminde Öğretmenlere Öneriler:

Çocuğun bireysel olarak bütün yönleriyle tanınması eğitimin ilk dayanağıdır. Çocuğun zayıf ve gelişmiş yönleri tespit edilmelidir. Çocuk bireysel olarak tanınmalı ve yönlendirilmelidir.

Uygun eğitim- öğretim ortamı hazırlanmalıdır. Çocukla çalışan kimsenin sabırlı ve töleranslı olması gerekir. Çocuğa verilen eğitimde, sık olarak ve zamanında, yerinde ödül uygulanmalıdır.

Eğitimdeki tekrar dönemleri uzatılmalıdır, çünkü bu çocuklar öğrendiklerini çabuk unuturlar. Tekrarların sayısı ve süresi, Çocuğun o bilgiyi ve beceriyi başkasının yardımı olmadan kendi başına yapacağı duruma gelmesi amaçlanarak belirlenmelidir, tekrarların sıkıcı olmamasına ve uygun aralıklarla verilmesine dikkat edilmelidir.

Kendi kendilerine karar verme, kendilerine yön verme zorlukları fazla olduğundan öğretmen ve eğiticilerin kendilerine yön vermesine, uygun kararlar almalarında kendilerine yardımcı olmalarına ihtiyaç duyarlar.

Yaparak ve görerek öğrenirler.Bu çocuklara mümkün olduğu kadar somut ve uygulamalı eğitim ve öğretim yöntemi uygulamak gerekir. Görerek ve yaşayarak öğrenmelerini sağlayacak eğitim teknikleri kullanmak faydalı olacaktır.

Her bilgi, beceri ve alışkanlığın çocuğun o andaki hayatı ve geleceği için anlamlı olması son derece önemlidir. Bu çocuklarda sınırlı olan bu yetenekleri kullanmak gerekir.

Sosyal yaşantılar, sosyal bilgi ve beceriler kazanmaları önemlidir. Mümkün olan her fırsatta normal yaşıtlarıyla ilişki kurmaları sağlanmalıdır. Bazı konularda öğretmenlerinden çok akranlarından  bilgi ve beceri kazanabilirler.

Bu çocukların eğitimleri, eğitimden alınabilecek her sonucu etkiler. Bunun  için anne- baba ile sağlam ilişkiler kurmak, okula alınan önlemleri evde de devam ettirmek, işbirliği yapmak gereklidir.

Öğretilecek bilgi ve beceriler, kazandırılacak alışkanlıkların uygun şekilde parçalara ayrılması ve öğretilmesi uygun olur. Genellikle öğretilecek konuyu beş kademeye ayırmak ve birinci kademeyi iyice öğretildikten sonra ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinciye geçmek uygun olur.

Kazandırılacak bilgi ve beceriler, en basitten en karmaşığa doğru gitmelidir. Çocuğun eğitim-öğretime başladığı zaman, başaracağı seviyeden başlamak gerekir. Bu suretle çocuk ben yapabiliyorum inancı ile yeni adımlar atmaya hazırlanır.